"Lo felibre roge, lo "darrièr dels Albigeses"... e lo prumièr dels Occitans!"

Coma o escriu dins son edicion de " Tròces causits " (1975) Joan Maria Petit, August Forès es un " desconegut celèbre ". Mas es un dels principaus escrivans lengadocians dau sègle XIX, per la fòrça de son inspiracion e per son influéncia. Alibèrt, qu'èra pas gaire a gauche, teniá aqueste " Felibre Roge " per l'autor màger dau dialècte lengadocian.

Me permetrai de reprene una larga part dau tèxt de Petit, essenciau per la compreneson de l'istòria de las letras d'òc d'aquela pontannada, e subretot a Montpelhièr...

La vida apassionada e tragica de nòstre poèta debuta a Castelnòudari lo 8 d'abriu de 1848 a 11 oras dei matin. Nais dins la carrièra " Sainte-Croix " (ara carrièra " des Carmes ") e lo 12 es batejat a la colegiala Sant-Miquel, amb los prenoms d'August-Armand-Laurenç. Son paire Joan Francés, nascut a Carcassona en 1803, es alara professor d'ensenhament mutual e serà jutge al tribunal de comèrci de Castelnòudari. Morís en 1863, August aguent alavetz 15 ans de temps. Son paire èra amator de musica e de dessenh; sa fortuna èra pas de las grandas que sa femna deurà trabalhar a sa mòrt. La maire d'August (1813-1886), nascuda Maurin, tendrà un comèrci de quincalhariá-ferronariá (ont trabalharà August, sens i prene tròp de gost). La sòrre d'August se sonava Loïsa. Era son ainada de 9 ans (defuntada en 1921). Esposarà un notari, Lucian Hermet, en 1860. Viurà a Castelnòudari dins una aisança pro granda, e demorarà la sola familha dau poëta a sa mòrt.

Petit a espepissat la genealogia dau poèta. Se'n tròba de rèires fins au sègle XVII. Notables, artesans (fabres, cordièrs...), mas artistas, tanben. Petit mençona " de musicians, de pintres, de fantasieroses de mantuns biaisses simpatics. " Dau costat Maurin, i a tanben una reputacion d'originalitat. Una " maurinada ", a Castelnòudari, es una accion o una paraula estonanta, estranha, fòra-seria. Los Maurins an d'imaginacion e aiman " jogar "...

Pasmens, la familha, tala que la coneis Forès e que nos apareis dins sa correspondéncia, es sempre en rompedura amb totes sos desirs. Lo catolicisme borgés (de sa maire subretot) s'opausa a sas opcions filosoficas, a sos amics, a son amor, a sos escriches. Sola, Loïsa, la sòrre, serà 1'amiga incondicionala, la confidenta e que 1'ajudarà tota sa vida.

L'enfança d'August se debana donc a Castelnòudari, ciutat " dubèrta als vents, als camps e a las aigas ", ont a léser de participar als " Jeux d'enfants en Lauragais " que ne farà puòi una monografia...

Tre son jovent August pren d'opcions anticlericalas e aderís als " Amics dau Prgrés de Castelnòudari ", que son una lòtja maçonica).

Adolescent comença d'escriure, de notar sas impressions. Dessenha mai que mai personatges e païsatges.

Partís estudiar a Tolosa, ont collabòra a las revistas " fantaisistes " e efemèras : " 1'En-tracte " (1866), " 1'Investigateur " (1867), " Méphistotélès " (1868), " Midi Artiste ", " La Fraternité de Carcassonne " (1869), " L'Echo de Marseille " (1870). A Tolosa demòra qualque temps cò de son oncle Maurin. I es en rapòrt amb los cenacles d'estudiants e aquí fai son aprendissatge de la vida literària, dau jornalisme satiric e de la poësia. Escriu dins de revistas.

Aquí la guèrra de 70. August, d'en primièr reformat, es puòi représ dins la garda nacionala a Carcassona. E s'atròba tornarmai a Tolosa dins las " ambulanças ", ont se retròba en cò de son oncle, e publica jos 1'escais de " Adolfe Fornari " : Curiosités artistiques et littéraires du Midi. Escriu encara dins de jorn.ais : " La Barricade ", " 1'Emancipateur ", que sos títols marcan son orientacion.

De 71 a 75, es a Castelnòudari e publica un molonat de recuèlhs poetics en francés: Sylves paiennes (escrit en 67, parescut en 71 cò de Labadie) ; Le Faune saoul (50 ex.) (la premsa literària la tratarà " d'affreux débauché "), Oiselets et Fleurettes (73, Vanier, Paris), Anthée (73), Marsyas (74), Le Lion (75). Manda aqueles quasèrns un pauc a tot la mond ; los tiratges son pichons, mas los projèctes en abonde ; anóncia un molonat de causas : La Grande Armoire, L'Avocat muet, Le Martyre de l'oie e de l'ânesse, " que sabèm pas totjorn çò qu'aquela produccion es devenguda e se solament foguèt escrita un jorn " - nos ditz Petit qu'a estudiat l'afar...

Aquela epòca de formaciòn literària es importanta per los contactes e las amistats que pòrta, d'encoratjaments tanben de V. Hugo, Quinet, Sully Prudhomme, Mistral... Om i vei nàisser çò que seràn las opcions filosoficas e politicas dau poëta, una estetica virila, una recèrca de se que lo menaràn a 1'Oc. Es de notar que Forès escriurà, puòi, unes de sos poëmas ea francés, per las revistas subretot e que tornarà prene en òc de temas " pagans " de sa debuta francesa.

L'occitan èra natural a Forès. Tre 1870 dona un prefaci a " Las noubelos farços de Bidal ". Rescòntra en seguida Mir e publica en novembre de 1875 una notícia, Aquiles Mir e La cangon de la lauseta. Mir lo met en relacion amb Arnavièla, e Forès se tròba a 1'acamp deis Felibres de Montpelhièr dau 4 de novembre de 1875. " L.-X. de Ricard lo remarca pas per 1'ocasion aquesta. " escriu Petit... Aquí la fin de 1875. Forès publica La crois de l'inondaciu, poëma sus l'aigat de Tolosa que ven d'arroïnar San Subrà. Lo prefaci de 1'òbra s'acaba sus una trinitat que ne ditz long : " Al nom de la veritat, de la justícia e de la libertat que faràn que totes los òmes seràn fraires e que nos pararàn de plan de malurs... "

 Los ressons d'aqueles vèrses seràn decisius ; L.-X. de Ricard li prepausa son amistat (genièr de 76).

Loís-Xavier de Ricard (1843-1911), ancian comunard a París, fondator dau " Parnasse " amb Catulle Mendès, amic de Verlaine et amic de tot çò que pòt aver una color republicana, federalista e libertària, es un òme influent. D'origina lengadociana (son paire èra Setòri), es vengut viure a Castelnòu-sus-Les, puòi a Montpelhièr. Es fòrt d'un passat literàri e ideologic solid dins 1'encastre francés e a un molonat de projèctes occitans ; ven de fondar, debuta de 76, " La Cigale " a París, societat deis felibres de París amb Maurici Faure et Baudouin. L.-X, de Ricard es maridat amb Lidià Wilson (1850-1880) " la persuasive égérie du Félibrige Rouge " coma se dirà. Lídia es un personatge important per tot çò que vai seguir. A Montpelhièr, a apresa pro ben la lenga d'òc, e l'escriu, jot l'escais nom de Dulciorella, donat per Forès. E s'apassiona per los trobadors de " combat " coma Guilhèm Figueira. Participa a la vida occitana d'a fons e buta mai que mai san òme e Forès a l'accion dins e còntra lo Felibritge.

La sòrre cabdeta de Lidià, Joana-Margarida, artista (pintora, e de pro de valor) serà 1'amor grand de Forès.

Entre 1875 e 1876 e a la debuta de 1877 (datas de la compausicion deis Grilhs), òm vei clarament se dessenhar en occitan 1'esquema general de 1'òbra que Forès quitarà pas en seguida de melhorar e d'afinar, las tres partidas dels Grilhs : amor, campèstre e patria. La Revue des Langues Romanes dins aquela pontannada publica cada an mai d'un tèxt de Forés: Le Cant des Poutiès, .L'Albeto., Un parelh per vendemios, La Semenairo de milh, Lé Vincedou La Cansou des poutous...

De genièr a mai de 76, i a un escambi abondós de correspondéncia entre Ricard e Forés, ont se parla surbretot de la lucha a menar dins lo felibritge e en defòra, dels projèctes d'almanac, de revistas. I a una circulacion granda de manescrichs e Forès es esperat, recebut, festejat a 1'ostau de Ricard qualques jorns abans lo grand acamp dau felibritge en Avinhon lo 21 de mai ont aniràn " en familha ". Un periòde d'activitat intensa es dubèrt, de creacion poëtica febrosa, de trabalh espectaclós, de propaganda, e nais una istòria d'amor.

Car Forès tombarà sulcòp amorós de la jove, bèla, blonda, Joana Wilson. Joana es pro sovent a Castelnòu-sus-Les, puòi a Montpelhièr (per de rasons de " climat " rapòrt a çò que creson sa malautiá de broncas e qu'es en realitat la ftisia). Es enrodada d'una mièja dotzena de pretendants a començar per Maurici Faure e lo pintre Baudoin. Pasmens Lidià fòrabandís tot lo mond per ajudar mai que mai Forès (crentós, a la debuta) a se declarar e a ganhar 1'amor de Joana.

Après un prumièr viatge a París, en decembre de 1876, ont de Ricard lo presentèt als mitans literaris, Forès refusèt sempre de i tornar montar e demorèt en Occitània...

D'aquel epòca (mai 76 - nov. 77) nos demòran subretot los poëmas e la correspondéncia Forès-Lídia. Avèm pas retrobada la correspondéncia Forès-Joana. Los poëmas, que ne publicam aquí la part importanta, dònan clarament la camin de 1'aventura : debuta per de compliments pro clars (cf. L'albeta), passatge a la confidència doça e espelison dins un lirisme apassionat e sensual. 

Las letras melhor que tot fan la cronica. Cronica literària, lirica souvent, apassionada totjorn. Forès es dolent de pas " gausar dire ", Lidià fa un jòc subtil per lo despacientar, puòi per 1'encoratjar ; Forès deven fòl d'amor, Lidià 1'apasima al nom de la decéncia... La sòrre de Joana fa de projèctes d'endevenidor : tot lo mond viurà a Montpelhièr, montaràn una librariá novela, seràn totes ensems. Forès s'estransina a Castelnòudari, sa maire sembla s'opausar a soa projèctes e i perdona pas sas escapadas cap a Montpelhièr. Los moments de bonaür se passan sul bòrd de Les o de Lironda, dins los olius dau " Plan dels quatre Senhors " e a 1'ostau de " La Lauseta ". Joana forçada d'anar a Paris, en 77, cò de sos parents, tornarà a Montpelhièr qualques meses puòi, al darrièr gra de sa malautiá. Morís la 2 de novembre de 1877, a 25 ans. Avèm pauc d'entresenhas sus aquel temps de pena. Las dralhas de recèrcas son brolhadas... Una letra de Lidià de París (dei 25-5-77), adreiçada a L.X. de Ricard, ditz que Joana s'avalís en doçor " coma un enfant " e que viu pas mai que per las letras de Forès... De Forès, pas res, solament qu'òm i rescònd lo mai longtemps possible çò que pòt aver de grèu la situacion. Pas mai de letras d'unes meses, cap de reaccion sus la mòrt de Joana. Aquel silenci dels archius, volgut, de segur (mai per quau?) es en contra-diccion fonsa amb la creacion seguenta dau poëta que 1'imatge de Joana trevarà sa mementa, tota sa vida.

Lo temps de Joana es tanben lo temps de 1'accion al costat de de Ricard. L'almanac de " La Lauseta " preparat tre 1876, la lucha federalista, republicana, libertària; la creacion dins la biais d'una " accion poëtica " (veire lo tèxt Als trobaires), una correspondéncia abondosa, ocupan çò que i demòra de temps.

L'almanac pareis tres ans a de reng : per 1877 (Almanac del patriòta lengadocian, 200 p.), 1878 (Almanac del patriòta latin, 296 p.), 1879 (Publicacion de l'Aliança latina, 125 p.). Es una antologia de tèxtes mai que mai. A costat de citacions abondosas de Proudhon, Quinet, d'Aubigné, Montesquieu, Renouvier, de la declaracion dels dreches de 1'òme, dau calendari republican, de tèxtes de Girondins (Buzot, Brissot), òm i tròba los escriches politics de L.-X. de Ricard, de poëmas e de pròsas. Forès i a la part mai bèla amb sos " sirventes véhéments ", sos còntes satirics, sas cronicas; Lidià Dulciorella i publica de vèrses e sas adaptacions de trobadors. I a tanben los amics nombroses : Napoleon Peirat (L'aujòl), Mary Lafont (La vièlh garric), Felix Gras, Bourelly, Tavan, Crozilhat que mandan de tèxtes. Los artistas, pintres escalpraires, d'òmes politics, amics de Ricard, mandan d'informacions. " La Lauseta " aculhís encara los catalans, los italians, los flamencs, los espanhòls e los franceses. L'almanac, la segonda annada, pareis jos 6 títols desparièrs : " la Alondra ", " la Lolola ", " la Lauseta ", " 1'Alouette ", " 1'Alauseto ", " La Lauseto ". Un molonat de publicacions son anonciadas.

La qualitat d'aquela produccion es granda. Lo dinamisme, la passion de crear, lo gost jove d'inventar un mond novèl de justícia et de frairetat universala, un jutjament sens concession de 1'istòria de França e, fin finala, la naissença d'un sentiment occitan modèrne marcan un ton pro novèl qu'es recebut amb mesfisança per lo felibritge avinhonenc e sos partidaris lengadocians.

1878 : La Fèstas Latinas...

A las immensas fèstas latinas de Montpelhièr (1878), " La Lauseta " convida a son banquet e 1'organiza a despart. Forès balha sa demission dau Felibritge a la debuta de 1879; participa pas a 1'organizacion de la Mantenéncia d'Aquitània, a la recepcion de Mistral a 1'Acadèmia deis Jòcs florals (3 de mai de 1879), a la fondacion de 1'Escòla Godolin (4 de mai). Mas lo 24 de mai de 1879, Forès, German e de Ricard organizan a Tolosa las fèstas de 1' " Aliança Latina ".

L'idèa de la còla de Forés e Ricard es " de levar en Lengadòc e en Occitània una fòrça nòva còntra Avinhon " ço ditz Petit. Mas aiçò capita pas. " La Lauseta " crea de gropes racionals o regionals que demòran fin finala de tièras de noms sus papièr. Los projèctes, las promessas seràn pas seguits fauta de mejans. Lo malastre va tombar còp sul còp sus 1'equipa amb la mòrt de Lidià (17 de setembre de 1880), la de Napoleon Peirat, de Mary Lafont e la d'Alban German.

A las eleccions legislativas de 1881 ant Forès e L.-X. de Ricard son candidats sens succès. Tot vira mau. De Ricard, alassat de la lucha, partís per 1'America dau Sud e Forès demòra sol o quasiment sol. Après 1881, Forès s'embarra mai que mai dins la creacion. Lo Felibritge, qu'a de segur doblidada sa demission de 1878, lo fa majoral : " Cigala de la Libertat ". En 1882, fonda amb Prosper Estieu una revista : " La poésie moderne ", mièg francesa, mièg occitana. En 1883, pren en carga la publicacion d'un recuèlh collectiu, patriotic et de circonstància : Per l'Alsàcia Lorena. En 1884, dirigís amb lo marselhés Joan Lombart " La Revue Provinciale ". A Castras, cò de son oncle, prepara un novèl almanac de La Lauseta (Almanac del patriòta latim, Libreton deis felibres republicans, 100 p.) ; serà lo darrièr. En julh de 1885 se'n vai viure a Tolosa ont ven director dau " Petit Toulousain ", qu'es un suplement de " La Dépêche " (o serà fins a 1888). Fonda amb F. Audiger la " Société des amis de Rabelais " per popularizar 1'òbra de l'escrivan dau sègle XVI.

En abril de 1886, tòrna L.-X. de Ricard fòrabandit de Brasil amòr a sas idèas còntra 1'esclavatge. Un vam nòu lo tòrna prene. " C'est une campagne franchement fédéraliste autonomiste et révolutionnaire que je veux entreprendre mais révolutionnaire au point de vue meridional. " (Letra a Forès dau 14 de junh de 1886). Mas las pòrtas son barradas un còp de mai.

LX de Ricard s'abolega a París cò de Lemerre, 1'editor que promet, a la debuta, de publicar Les Grilhs. Capitarà pas a enlevar la partida còntra Marieton que fa pression sus Lemerre per publicar Mistral. Mistral serà publicat e Forès doblidat. De Ricard ensaja tanben de plaçar, encara a París, un volum en francés de Forès : En Lauragais, sens mai capitar.

1.8.3. Forès quita pas d'escriure e crei totjorn a çò que fai. Encara de poëmas, d'estudis, d'articles, de prefacis en òc e en francés. Sos cartons son plens d'un molonat de causas que mantunas son ara perdudas. En 1886-1887, organiza lo concors de " La Muse toulousaine ", mas la malautiá, la dolor e la malastre qu'an pas quitat de la perseguir dempuèi la mòrt de Joana e qu'a totjorn ensajat de negar dins un trabalh febrós, an ara lo dessús.

Ganhat per la Sifilis nerviosa (Ataxia tabetica), es reculhit a Castelnòudari cò de Loisa. Bota tot 1'argent d'eiretatges recents dins 1'edicion de sas òbras qu'acaba a la lèsta. Les Grilhs pareisson enfia en 1888 cò de Maisonneuve a París, estampats a còmpte d'autor a Montpelhièr e tirats a 300 exemplars. 

De Ricard publica cò de Savine (1888) : Un poëte national, Auguste Fourès. Lo succès dels Grilhs es pro grand e Forès prepara Les Cants del Solelh, annonciats dempuèi d'annadas (promet sus la cobèrta dels Grilhs un volum grand in-8° de mai de 1 000 paginas). De Ricard partís per Javà fins a decembre 1890 ; tornat a París, entemena encara una campanha per lançar lo recuèlh venent de Forès. Los novèls venguts au Felibritge son d'un biais favorable a Forès ; Alcide Blavet, dins " La Plume " dau 1° de julh de 1891, la presenta coma " futur capolièr " et de Ricard, encara, quita pas de lo voler opausar a Mistral e de ne far lo cap-mèstre d'un novèl movement felibrenc que los joves semblan preparar. " Les jeunes, ici, je parle des jeunes félibres, sont avec vous : patience ! et - déjà placé ex-aequo avec Mistral et Aubanel - vous deviendrez le chef incontesté d'un nouveau mouvement félibréen. " (Letra de L.-X. de Ricard le 29 de julhet de 1891).

A " l'Aiòli ", que ven de lançar Mistral (genièr de 1891), de Ricard voldriá opausar una nòva " Lauseta " bailejada per Forès. Mas Forès lucha mai que mai còntra la mòrt, Publica lo mai possible sos trabalhs sul Lauraguès : Potiers et poterzes em Lauraguais, La Bibliothèque de Castelnaudary, Les poètes d'oc de Castelnaudary, Les jeux des enfants em Lauraguais.

E a just lo temps de veire espelir Les Cants del Solelh, publicats cò de Savine e estampats a Carcassona (a 200 ex.). Escriu encara, classa, corregís fins a la velha de sa mòrt, lo 4 de setembre de 1891.

August Forès morís celibatari a 43 ans, lo 4 de setembre de 1891, a una ora dau matin, a Castelnòudari. Una sepultura religiosa i es balhada lo 5 per la familha, una nòva sepultura, civila aquesta, es organizada lo 20 per sos amics. Segon son vòt, son còs es enterrat drech, virat cap au sorelh.

Lo segond enterrament de Forès, organizat per 1'executor testamentàri P. Mètge, serà 1'ocasion dau prumièr rescòntre de Prosper Estieu e d'Antonin Perbòsc que son importància es granda per lo movement occitan. D'annadas puòi, 1'escòla audenca publicarà un pauc forra-borra los manuscrichs de " La Musa silvestra " (en 1896) et de La Sega (1912). Perbòsc e Salvat publicaràn unes tèxtes inedits dins " La Revue Lauraguaise " et " Lo Gai Saber ". De manuscrits seràn pasmens perduts e une part importanta de la correspondéncia a desaparegut. En defòra de la causida de Salvat publieada en 1927, i aurà pas cap de reedicion de las òbras dau poëta fins a JM Petit (1975). 

Forès es un biais d'inconegut celebre, sovent " recuperat " per de besonh d'istòria e, se botam a despart los estudis biografics de Salvat ", podèm dire qu'a totjorn estat mai o mens caricaturat. 

Vaquí lo testimòni d'un contemporanèu, 1'escriveire Laurent Taillade : 

" Un maigre, long et correct garçon sous d'étroits vêtements noirs rappelant de quelque manière la trousse et le pourpoint d'Hamlet. Sur un col démesuré, la tête ovale et brune du Sarrasin avec, pour auréole, un immuable feutre mol de prima espada. Le nez busqué donnant à 1'ensemble du visage ce profil du bélier qu'Henri Heine constatait chez George Sand ; une moustache de matou colérique sur des lèvres dont la quarantième année laissait intact le vif carmin et, pour éclairer le tout, de larges yeux méridionaux, sombres et veloutés, de beaux yeux de femme à longs cils qu'illuminait par instant 1'amour du juste ou la haine des pieds plats : tel m'apparut il y a dix ans le poète Auguste Fourès. Sa voix un peu sourde et comme paresseuse égrenait lentement des paradoxes outrés. Car ce long garçon timide qui n'osait aborder sans rougir une femme dans la rue, ce craintif mort de solitude, reprenait toute son audace en abordant le domaine des idées. L'amour de la terre ancestrale, la haine de 1'autorité sous toutes ses formes : religion, militarisme, paternité, faisaient vibrer en lui d'inextinguibles emportements " (Laurent Taillade, Terre Latine, Paxís, Lemerre, 1898. Le dernier des Albigeois, p. 329).

L'autor escriu 25 ans de temps. Son òbra poëtica d'òc compausada en 16 ans caup mai de 350 peças publicadas fòrra-borra. Estona per sa fòrça tellurica, sa melodiosa elegància, l'immensa vibracion emotiva que i batèga. De mau trobar a despart de l'edicion de Petit. Sus l'internet sos primièrs poèmas fisats a "La Revue des Langues Romanes" son abondoses. Ne'n vejaici un escapolon: 

 

Le Cant des Poutiès. (Auguste FOURÈS.).1876 (Sér. 2 / T. 2; T. 10) p 192

192

L'Albeto. (Auguste FOURÈS.).RLR 1877 (Sér. 2 / T. 3; T. 11) p 38

38

Un parelh per vendemios. (A. FOURÈS.).1877 (Sér. 2 / T. 4; T. 12)

188

Lo darrièr dels albigeses... e lo prumièr dels Occitans! Fourès prumièr paire de la reforma ortografica occitana! (1888-1891)

Sembla que mai que per son òbra literària pasmens qualitadosa aquò siágue per son influéncia que "lo felibre roge" siágue estat un òme important de la renaissença d'Oc. En mai de son engatjament politic als costats de Loís Xavièr de Ricard, coma rementat pus naut, Fourès es mençonat coma un mèstre sieu per Alibèrt (1884-1959) que lo poguèt sai que pas conóisser mas poguèt prene la mesura de son trabalh de restauracion de la plena dignitat literària de l'occitan audenc, e siaguèt assabentat de sos projèctes de 1888-1891: restaurar l'antica lenga d'Oc. Un prètzfach que sos dos discipols Prospèr Estieu e Antonin Perbòsc començaràn de complir e que serà menat a plena madurason per Alibèrt meteis. 

Aquí ço que ne testimoniava un amic de Fourès en 1926. 

"Déjà atteint par la maladie. Fourès écrivait les premiers poèmes de la Muso Silvestro, chants des rues et des bois, comme l’a dit Gaston Jourdanne, et se préparait à rentrer à Castelnaudary. Il semble que notre glorieux Ami ait voulu s'emplir une dernière fois les yeux du paysage natal. C’est l’heure de l’apaisement dans la retraite, de la flânerie à travers les quartiers populaires, témoins de son adolescence buissonnière, de la méditation devant un vieux chêne nourri de la même terre antique où se mêlent la poussière des ancêtres et l’essence de la terre créatrice de tradition.

Le poète dolent n'oublie pas ses dieux. Toutes les occasions lui sont bonnes pour égayer d’un pèlerinage à la Muse patriale les répits que lui laisse l'implacable souffrance. Une société pour la défense de l’Idée régionaliste s'organise-t-elle quelque part ? Fourès répond toujours : " Présent !" Un nouveau journal dédié à la cause occitane vient-il à paraitre ? Nous le retrouvons parmi les rédacteurs. C’est ainsi qu'en 1889 il s’inscrit parmi les collaborateurs du Journal du Lauraguais. Ce sera le dernier feu allumé sur le coteau.

« Il passait alors pour le dernier des Albigeois », me disait à ce propos mon vieil et vénéré ami le baron Desazars de Montgailhard, fondateur de la vaillante petite gazette rurale, « j’ai voulu que Fourès devînt le premier des Occitans ». Il le pouvait d’autant mieux qu’il s’agissait de réformer la graphie occitane en usage et qu’il avait été un des meilleurs auxiliaires de Mistral pour le Trésor du Félibrige. Malheureusement, la maladie interrompit sa tâche, laissant à nos vaillants amis Prosper Estieu et Antonin Perbosc le soin de parachever son oeuvre réformiste en laquelle ils ont si admirablement réussi.

Le 4 septembre 1891, Fourès mourait ici même, à quelques pas de nous." (F Tresserre: "Hommage à Auguste Fourès", Castelnaudary 1926.)