August-Jacme GAUTIER
(lo felibre de la Lironda)
(1860[?]-1883)


Dins l'Armana Prouvençau de 1884, legissèm aiçò a la pagina "mortuorum felibren" (pp110-111):

" Lou felibre Aguste Gautier, de la mantenènço de Lengadò, es mort a Mount-Pelié, à 23 an, pecaire, lou 3 de Setèmbre 1883. Nous laisso La Cendrouseta, galant pichot pouèmo que publicavo l'an passa, e que dounavo d'esperanço trop lèu desverdegado." Curiosament lo preciós e menimós dictionnaire des auteurs de Langue d'Oc de 1800 à nos jours, de J Fourié (1994), fai nàisser nòstre poëta en 1847? Aime mai faire fisança a Mistral que planhís la joinessa dau jove poëta: seriá donc nascut en 1860.

August Gautièr èra nascut de Lunèu. A Montpelhièr èra dintrat dins l'orbita dau Grand Ròcaferrièr. Tot jovent collaborèt antau a l'uòu de Pascas. En 1882, trobam antau dins l'uòu de Pascas p 72 una revirada d'un poëma alemand de Karl Theodor Körner (1791-1813) senhada A. Gautier:

CONSOLACION
A 'n Amfòs Ròcaferrièr

Se degús, sus aquesta tèrra,
planhís pas pus, quand serai mòrt,
mon paure sòrt;

Se degús ven pas sus la pèira
que m'ataparà per totjorn
vojar un plor;

L'estèla lo cièl la floreta
lo sorelh qu'enfuòca lo prat
lo bòsc onte nais la viauleta
la luna e tot ce qu'ai cantat,
oblidaràn pas mon armeta
dins la nuòch de l'eternitat!

(XXV de novembre MDCCCLXXXI)

Aquesta revirada d'un poëta defuntat a 22 ans èra donc datada de la vint e unenca annada de Gautièr. Que i demorava pas que 2 ans a viure. Körner es mai conegut per la "sinceritat de son exaltacion juvenila" que per l'originalitat de son inspiracion. S'èra engatjat per defendre sa patria contra Napoleon, e i trobèt la mòrt dins una escaramossa malurosa...

Dins lo meteis numerò de l'Uòu de Pascas s'atrobava un cònte popular, reculit per Emilian Hubac a Ginhac. August Gautièr remarquèt l'estranhesa d'aquel racònte, descruscat dau vestit literari que i a apondut Perrault. (Metrem lèu aquí en linha los cinc còntes populars transciches per Hubac).

Ne faguèt una pichona pèça en vèrses, que sèrva lo tòn e l'estranhesa de l'original. Valent a dire la poësia veraia, lo pichon quicòm vengut d'enquicòm mai, lo fremin, coma escriuriá Max Roqueta. Luònh de tot academisme assecaire....

Lo 7 de Mai de 1882, au castèl de Clapièrs, August Gautièr legiguèt en public son poëma de la Cendrouseta. Aquí çòque n'escriu Ròcaferrièr: La Cendrouseta a été lue par M. Gautier, le 7 mai 1882, en présence de MM. V. Alecsandri, William-C. Bonaparte- Wyse, Gabriel Azaïs, Langlade, Louis Roumieux, Antonin Glaize, et d'un grand nombre de poëtes méridionaux, à la félibrée tenue sur la terrasse du château de Clapiers. Le succès qu'elle y obtint confirma pleinement la décision par laquelle la Maintenance languedocienne du Félibrige avait attribué, quelques jours auparavant, un rameau de laurier au jeune et brillant poëte montpelliérain.

En 1882, lo tèxt de la Cendroseta pareis en cò de Hamelin frères. A bèles uòlhs vesents, Gautièr es un escolan de Ròcaferrièr, a quau dedica la revirada de Körner e la Cendroseta. Lo mèstre l'estima e l'encoratja. Lo jove montpelhieirenc es a son aise dins la versificacion, son occitan es a l'encòp popular e perfiechament mestrejat coma otís popular. Gautièr, pecaire, auriá pogut portar un sang nòu dins aquela pontannada...

Gautièr publica encara dins l'Uòu de Pascas de 1883 (pp 78-80): "tres mandadisses". Son tres dedicàcias de sa Cendrouseta. Doas a de polidas femnas, e una a Guilhèm Bonaparte-Wyse.

"tres mandadisses"

A MADAMA LA BARONA DE PAGES
felibressa de la Dindoleta

Gènto Dindouleto
qu'avès dins Paris
basti voste nis,
de ma Cendrouseto
vous fau mandadis.
Se, dóu bèu païs

Ounte li cigalo
e lis amourous
vivon d'aire blous,
dins la Capitalo
caire tant neblous,
vai, dre, fins qu'à vous,

es dins l'esperanço
que vous fara lèu,
- dise pas belèu -
que vous fara lèu,
avé remembranço
de noste soulèu,
e de noste cèu.

 

A MADOUMAISALA G WILHELM

Au canton dau fuòc, quand seretz soleta
l'ivèrn dins l'ostau
me faretz ben gaug
s'en vos rescaufant, Madomaiseleta
a legir los vèrs de la "Cendroseta"
pensàvetz un pauc...

Setembre de MDCCCLXXXII

 

A WILLIAM-C. BONAPARTE-WYSE

A vos, Irlandés de naissença,
mès per lo còr filh de Provença
a vos grand romieu dau sorelh
ieu felbrilhon, picòt grelh
mande uòi ma premièira obreta :
lo cònte de la Cendroseta.
Ié caudrà traversar la mar
per vos adurre son omatge;
mès, de segur, farà bòn viatge
car ié serviretz de lugar.

 

Donarem aicí d'aquela Cendroseta:

Lo prefaci saberut de Ròcaferrièr.

Lo cònte popular originau reculit per Hubac.

Lo poëma de Gautièr.

 

Retorn a l'ensenhador de la literatura montpelhieirenca d'òc
Retorn a l'ensenhador de la literatura dau sègle XIX
Retorn a l'ensenhador generau