SECCION

DE LENGA D’OC

DEL PEN-CLUB  INTERNACIONAL

2020: LOS ACAMPS PEN A L’ORA DE l’ENCAFORNAMENT

1.      « Hate speach » « la parladissa d'òdi » Online regional consultation meeting, European and Central Asian PEN Centres (6 e 13 de Junh de 2020)

Aquel dissate la discussion dau PEN sus lo discors d’asirança (hate speech) s’es debanada sus internet, moderada per Laurens Hueting. Recampava los centre europencs e d’Asia Centrala. Expression de discriminacion asirosa per quauqu’un. N’i a mai d‘un gra, se’n pòt definir quatre. Ostilitat e violéncia es lo mai naut gra. Mas n’i a tres au dejós que ja marcan ja çò que se pòt sonar una violéncia lengatgièira.

E nautres aquò nos concernís de mai d’un biais.

Lo PEN occitan de segur i participèt e i apondèt una remarca :

« Just a comment from Occitan PEN. We are very glad to participate in this pannel. This issue is largely relevant to our everyday life since our (minoritary) language and our culture (occitan/langue d'Oc) are still a matter of joke and of shame in France and it is not easy to overtly show we speak this language, this does not seem serious and most people will laugh. Clearly we suffer from some degree of hate speech which seems very difficult to stop because it lasts from many centuries and is in line with the official French ideology of "unity of Republic »

Lo PEN anglés aviá lançat una reflexion sus las confinhas dau drech d’expression : fins ont vai aiceste se n’arriba a promòure la parladura d’òdi ! (« Who Loves Hate Speech? Is a love of freedom of speech synonymous with a “love” of hate speech?”)

De notar que lo PEN francés es estat representat per son president Emmanuel Pierrat fòrça actiu sus aquel sicut (es l’avocat dau jornau Charlie Hebdo). Emmanuel presidís ara tanben lo Comitat PEN per la Patz que ven de far paréisser la declaracion de París (21 de genièr de 2020).

2. 6th international congress of writers writing in korean: participacion dau PEN occitan, veire la video en seguissent lo ligam

6th international congress of writers writing in korean:

participacion dau PEN occitan, presentant nòstra cultura dins l'encastre de las culturas amenaçadas

veire la video en seguissent lo ligam

3.       L’acamp dau Comitat dels Dreches linguistics e de la Traduccion (TLRC) dau PEN Internacionau, 17 d'octòbre de 2020: - JUSTíCIA LITERàRIA PER TOTAS E TOTES

Lo novèl president nòstre amic basc Urtzi Urrutikoetxea recapitula çò que s'es fach e explica sos projèctes.

Demest 80 participants i sèm estats tanben - sens mancar de dire que la situacion de la lenga d'Òc es bravament amenaçada per las politicas actualas de l'ensenhament.

4.      Lo 86en Congrès mondia de PEN Internacionau dau 2 au 6 de novembre de 2020 : amb per tèma « LA LIBERTAT D’EXPRESSION A L’ORA DE LA PANDEMIA ». )

La presidenta internacionala Jennifer Clement dobrís lo congrès amb una dicha magnifica

E coma cada an avèm nòstras cadièiras voidas; escrivans tuats, enlevats, dispareguts, incarcerats... amor a lor trabalh d'escritura...

E una autra resolucion sus çò que devenon los drechs d(escriure e de s'exprimir en temps d'epidemia: Résolution de PEN relative à la Liberté d’Expression en Temps de COVID-19 (l'avèm pas encara revirada en occitan).

E una autra resolucion :

Resolucion de PEN International sur la China

E en anglés l ataula redonda: Qual parla per qual? Libertat d'expression en temps de pandemia...

5.      Teleacamp  PEN Occitan dimècres 4 de novembre

6. Kurdish PEN Center  "Writers in Prison Day" 13th November 2020 in Amed/Diyarbakir 

Avèm tanben participat a aquel acamp amb nòstres amics kurds, tant malament macats per l'istòria recenta. Agairats per los estats- nacions de l'environada que se partejan lor territòri. Turquia e Iran los oprimisson regde e en Iraq e Siria son estats ocupats per l'esglariant Estat Islamic que quora conquistavan un vilatge tuavan los òmes e prenián femnas e manits coma esclaus sexuaus. Aquí l'anóncia de l'acamp.

Sèm 29 participants virtuaus a aquel acamp PEN. Berivan Dosky dobrís la sesilha. Saluda los amics presents e de segur la preséncia demest totes de son "dear occitan friend". Se parla dau COVID19 que fai tanben pro de mau au Curdistan. An perdut son pus grand poèta d'aquela marrana. Mòstran un film qu'explica que de segur la plaça dels escrivans es pas entre parets, dins una càrcer, es au mitan dels sieus. Se rementa que la comunitat dels autors recampats dins PEN sap ben que la situacion dels autors curds es esfraiosa.

lo poèta kurd Jalal Malaksha

Jennifer Clement presidenta de PEN Internacionau participa de segur a aquel acamp virtuau e sa dicha es pertocanta. Rapèla l'immens poèta que siaguèt Omar Khayyām (autor d'aqueles quatrens diches "rubaiyat" que se diguèt que cordurava los tibanèus de l'intelligéncia dins una fabrariá de patiment ) qu'a legit ela en anglés. Parla tanben dau terrible mortalatge que Saddam Hussein faguèt a Halabja amb sas armas quimicas dins la vila kurda de Halabja en Kurdistan irakian dau 16 au 19 de març de 1988.  Jot lo govèrn de Ali Hassan al-Majid (dich « Ali lo Quimic ») i moriguèron mai de 5000 personas. Carles Torner, director de PEN Internacionau, comenta la question de la situacion  de la lenga kurda qu'a bèles paucs après 1991 se conquistava sa pichona plaça mas que la Turquia i metèt brutalament empach fai dètz ans. En 2021 per lo centenari de PEN la cultura Kurda serà particularament celebrada. D'abòrd qu'en agairant los kurds es la comunitat dels escrivans representada per PEN qu'es agairada dins son entièr, ço ditz Carles.

Brèvament se parla de Zara Mohammadi, ensenhaira de Kurd condemnada en Iran a dètz ans de prison per aver ensenhat los manidets kurds en lenga kurda. Las autoritats academicas indican qu'un manit que parlèsse lo kurd puslèu que lo persan serà considerat coma mentalament deficient e trach dins un establiment especializat... E puòi se parla dau grand poèta Jalal Malaksha que la rèba s'emportèt, ne mòstran un polit film, amb lo poèta que parla e puòi la scèna terriblament pertocanta de sas funeralhas seguidas per una frapa de mond que cridan son nom e auboran son imatge. Grand poèta nacionau aimat que non sai per los sieus. Un engèni ço dison. A Berivan li venon las lagremas, capita pas de las reténer. 

Un pichon film amb una musica trista presenta 10 escrivans en prison. Son nom e la cobèrta de son libre. Fecrîe Benek (20 ans de prison) Ferhan Mordeniz (25 ans de prison), Firat Can (15 ans de prison), Hamis Orbay (17 ans de prison), Kerem Bîlen (25 ans de prison), Kerem Bîlen (25 ans de prison) Çeliker Laleç (a vida)  Leyla Atabay (25 ans de prison), Mahmût Yamalak (30 ans de prison) , Selahattin Demirtaç, Medya Yaklav (a vida)... Helval Dilbihar descriu çò que vivon aqueles escrivans dins sas càrcers. El es estat arrestat cinc còps e a passat 16 ans de sa vida en càrcer... L'escrivana

Gluges Deryaspî conta son arrestacion, cossí la venguèron tirar de soon lièch anuòch mentre dormissián sos manits. Sus una denóncia anonima. 

Salil Tripathi comenta: "The powerful testimonies we have heard, the poignant and moving accounts of courage we are witnessing, remind us why we do what we do at PEN. There is nothing more powerful than the symbol of writers challenging those with power, by using nothing but their gifts - of courage and imagination, and a stubborn instinct to speak the truth. The concerns are universal, the issues are specific. But by coming together on Nov 15 - the Day of Imprisoned Writer - the PEN Community around the world reminds those writers who are deprived freedoms that they are not alone: As Alain Mabanckou wrote to Emoh Meyomesse: “You are not alone in captivity because when writers are thrown in prison, they are followed in their cells by an army of readers and the loud footsteps of their outraged colleagues.” Let us continue to outrage. And may there be a day when all our sisters and brothers are free to dream, to write, to imagine. My solidarity with all of you."

Impressionanta e pertocanta session. Cossí imaginar una cultura mai agairada qu'aquesta, e que pasmens se quilha en dignitat davant la mauparada?

7.      Teleconferéncia dau PEN Occitan 18 de novembre de 2020

Se sèm donc recampats un còp de mai en teleconferéncia Zoom per prene encara mai en mans aquela aisina, que nos vai permetre de comunicar dins las setmanas venentas. A bèles paucs ne prenèm l’abitud. Se sèm donc retrobats a 8 : Danielle Jullien, Joan-Frederic Brun, Joan-Pau Creissac, Joan-Guilhèm Roqueta, Franc Bardòu, Teiriç Òffre, Sarà Laurent, Sèrgi Javaloyès. Una discutida interessanta per apreparar l’acamp generau que sa data a dimenge 6 de decembre es donc retenguda.

Danièla comença amb una proposicion ; es qu’escambièssem de tèxtes  literaris o divèrses sus nòstere siti. Sufís  de los mandar a jf Brun. Aviam  ja acomençat e puòi s’es aconsomit. Veire : http://www.jfbrun.eu/penclub/textes.htm

Comunicacion. Avèm nòstre siti que podèm, pro qu’o volguèssem, enriquesir, far fonccionar e utilizer: http:www.pencluboccitan.org . E los malhums sociaus? pagina facebook, twitter ? Ne discutissèm. Aviam una pagina facebook associada a la de JF Brun mas aiceste s’es desinscrich de Facebook e la pagina i es pas pus. S’un de nautres se vòu mainar de la reviudar ? Joan-Pau Creissac fai remarcar que per la comunicacion caudriá aver una tièira d’adreiças de jornalistas de de mèdias. Lo paure JM Courbet nos n’aviá alestida una. La acausdrà reprene e reactualizar.  

Talhièrs. Ne fasiam a l’acomençança e puòi se siam aconsomits. Se pòdon retrobar a aquel adreiça :

http://www.jfbrun.eu/penclub/tauliers.htm

De fach es aisit – ami necite – d’i tornar. Amb las teleconferéncias ne podèm organizar tre ara. Ne vesèm 3 que caudrà programar dins los meses venents :

-          La lenga normada, enjòc per lo sègle XXI , sos rapòrts amb la lenga d’usatge e la dels escrivans?

-          La traduccion o la revirada, dos biais de transpausar un tèxt d’una lenga dins l’autra ?

-          L’edicion, amenaçada de mai en mai…

Lenga normada… Es l’ocasion de parlar de l’Acadèmia occitana e dau Congrès, qu’òbran totes dos a d’otisses normatius. Mas malurosament sens ligam entre eles. Franc nos explica cossí foncciona l’Acadèmia, qu’a per tòca d’establir amb lo mai de seriós possible un occitan de referéncia, utilizable per los espleches numerics dau sègle XXI. Trabalha desempuòi 10 ans, en pichon comitat, sens ges de mejans. Per çò que tòca lo Congrès, Sèrgi Javaloyès qu’a obrat a lo metre en plaça nos explica que la filosofia que presidiguèt a son desvolopament es diferenta. I aviâ un contèxt estrategic dificil. Cau reconòisser que la dialectalitat de la lenga es un subjècte bravament sensible. E que descabèstra de contèstas pas totjorn rasonablas. Nos cau téner compte d’aquò. Au Bearn e en Provença i a d’unes qu’espian l’evolucion de la lenga occitana cap a una unicitat de mai en mai afortida amb una ostilitat qu’es pas de crèire. Sarà Laurens nos rapèla qu’en Provènça i a lo famós « collectiu » mai afogat a luchar contra l’occitanisme qu’a promòure lo Provençau. Domina pas tota la scèna en riba gaucha de Ròse, urosament, mas fai pro de rambalh e reçap pro de subvencions. E de segur coma o analiza Sèrgi qu’a viscut tot aquò de pròche los mai acarnassits son los qu’an ges de reflexion linguistica aprigondida. E acusan los occitans de tot, de centralisme totalitarista, d’antisemitisme, de pedofilia…. De pas crèire e pasmens es coma aquò. Se parla tanben de la situacion au país Basc : la normalizacion de la lenga es pas tanpauc enlai un problèma resolgut, maugrat un mièg sègle d’oficialitat de la lenga detràs Pirenèus. Coma que siá farem un talhièr detalhat sus aquela question importanta. Poiriam prene per basa lo prumièr talhièr que faguèrem sus aquò [http://www.jfbrun.eu/penclub/tauliers_lenga.htm]. Fasèm remarcar que l’escrivan es en situacion d’aver un agach sus lo fonccionament de la lenga que vai mai luònh qu’aquel de la normalizacion linguistica o de la dialectologia. Sagís de far fonccionar una lenga per dire la vastitud dau mond, que siá plena de vida. Sèrgi Javaloyès insistís sus aquel ponch. Lo vestit de la lenga escricha es una question fòrça  importanta, de segur, mas que ven après aquel imperatiu fondamentau : per que siá viva cau d’en primièr qu’una lenga carregèsse la vida.

Parlam tanben un pauc de la traduccion e de sas especificitats dins una lenga coma la nòstra, entre l’imperatiu de pegar lo mai estrechament que se pòt a l’originau e l’escomessa de far passar dins una lenga las emocions carrejadas per un tèxt dins una autra lenga, que lo mot « revirada » ne pòt suggerir lo caractèr subjectiu. Caudrà far un novèl talhièr aquí dessús e poirem reprene per anar mai luònh las conclusions d’aquel que faguèrem en 2009 a Tolosa.  [http://www.jfbrun.eu/penclub/tauliers_reviradas.htm].

Autre subjècte preocupant que non sai : l’edicion. Avèm dos editors que participan a nòstre escambi. Sèrgi Javaloès (Reclams) fai 7 ans aviá fach lo ponch sus aquela situacion grèva, per la region Aquitània. Tot un rapòrt, puslèu alarmista. Fòrça de libres se vendon pas, de temps en temps n’i a un que capita coma la recenta antologia de la poesia femenina de Paulina Kamakine : fin finala es un pauc coma dins totas las literaturas. Problèma mai grèu, de joves escrivans de mens 30 ans, n’i a pas gaire d’aquesta passa, son mai atirats per la Cançon o d’autres mòdes de creacion sus lo oèb. De segur cau una politica activa e perseguida d’encoratjament a l’escritura occitana, amb una mena de companhonatge (coma aquò se faguèt desempuòi la Respelida, que Mistrau, Romanilha, Lafont, Camelat… revisavan los tèxtes dels joves… ) mas ara es una necessitat vitala, s’i cau engatjar d’a fons e una estructura amb quala devèm lançar aquò es lo CIRDOC. Mai d’un de nautres a una experiéncia d’aquela mena de companhonatge qu’es fin finala un usatge espandit. Lo cau alargar fòrça mai per far espelir de nòvas generacions d’escriveires.

Es benlèu aquí lo prètzfach mai urgent.

Joan-Guilhèm Roqueta tòrna parlar dau trabalh sus los tèxtes de Jaurès : un grand pensaire que los occitans pòdon revindicar amai los franceses l’aguèsson instrumentalizat en impausant una curiosa conspiracion dau silenci sus sas òbras e sa pensada veradièiras. I a de tèxtes sieus que cau refar circular , mai que mai ara après lo mortalatge sanguinós de Samuel Paty. Tèxtes en francés de segur per de rasons d’eficacitat, mas sens oblidar l’occitan. Podèm a bon drech coma intellectuaus occiatans revindicar Jaurès, e los trabalhs recents  de Jòrdi Blanc nos’n balhan los mejans. Teiriç Òffre nos rapèla que mai d’un tèxt occitan, coma per exemple d’unes de Bosdon, ne parlan.

Nos quitam a 20 oras amb la decision de se reveire per l’AG en decembre e d’acamps tematics que se podràn far coma aqueste sens bolegar de nòstres ostaus, veirem aquò segon l’evolucion de l’epidemia que nos i embarra per lo moment. 

8.      Dijòus 3 de decembre de 2020: « la porosité entre la langue française et les autres langues de l’espace francophone »

Acamp  organizat per lo PEN francés a l’iniciativa de Philippe Pujas e de Malik Diarra sus las lengas de l’espaci francofòn.

29 participants dels quatre cantons de la tèrra que se pòdon recampar per escambiar sus las lengas de la francofonia. Jennifer Clement, presidenta dau PEN Internacionau, es aquí tanben. Antoine Spire, president dau PEN francés afi una introduccion de prumièira borra en indicant que l’espaci francofòn es l’espaci d’una pluralitat de lengas. Prepausa d’articular lo francés sus aquela diversitat per lo vivificar.

Lo luòc ont lo francés es pas ges en declin es l’Africa, que s’es apoderada de la lenga de l’ancian colonizaire e ne fai quicòm mai, la plega a son biais.

Françoise Correa, professora de literatura au Sénégal, parla prumièira. Au Senegal i a una lenga generala, lo wolof, que tot lo mond mestreja dins lo país, en mai de sa lenga vernaculara pròpia. Donc cada senegalés a après en mai de sa lenga lo francés e lo wolòf. E l’intervenenta nos explica cossí s’es renduda compte qu’una nòva lenga li pòrta quicòm de mai. Quand foguèsse solament que d’unas lengas an de mots per exprimir de realitats que se dison pas dins l’autras lengas. La resulta de las interpenetracions entre las lengas es un enriquesiment mutual de las lengas. Lo francés dau Senegal madura e pren mai de fòrça.

Fatoumata N’Gom es per que las lengas africanas desvolopèsson son usatge escrich encara mai e regreta de pas èsser capabla d’escriure ela meteissa en wolòf.

Malik Diarra comença en diguent que « Çò qu’òm a dins lo còr non se pòt dire que dins la lenga maternala » e discutís la sociolinguistica de la francofonia en Africa, amb la mesa en evidéncia d’una « colonisacion linguistica ». E refuda que lo futur e lo present condemnèsson lo passat.

Tanella Boni de dempuòi la Côte d’Ivoire descriu la situacion  dau fàcia fàcia entre las lengas dins son país. Explica cossí li a caugut « approvoiser » la lenga francesa. Longa batalha. De lengas n’i a un fais tanben dins son país. La francizacion dau país dau temps de la colonizacion aviá pas per tòca de formar d’elèits mas de poder comunicar amb los obrièrs, los auxiliars, etc… Aquò fins en 1944 ont lo discours de de Gaulle a Brazzaville dobriguèt un autre temps de la francofonia. Dins lo meteis temps las lengas africanas siaguèron acaradas a d’objèctes novèls : bicicleta, automobila, que lor cauguèt trobar un nom. La lenga s’apropria los objèctes. Quand escriu en francés se sentís au crosador de las lengas amb un imaginari formatat autrament per d’autras lengas. Aitanben planhís qu’una escrivana coma ela se sentís pas una plaça a part entièira dins l’espaci francofòn. La francofonia es pas la França.

Es lo moment de parlar au nom dels occitans. Dise ieu lo bonur de se retrobar dins l’ambiéncia PEN ont l’existéncia de nòstra cultura es admesa. Mentre o es pas en França, o sabèm pro. Aitanben nòstra situacion qu’a bèles paucs se melhorava, amb tanben una lenga qu'èra venguda capabla de dire poderosament lo mond d’ara, après tant de tressimacis, es subran terriblament compromesa. L’espaci qu’aviam conquistat, per menut que siágue,  l’escòla e dins los mèdias, es subran virtualament aneientit. E  pasmens avèm davalat dins lo trauc negre de l'avaliment de la lenga orala transmesa, l’avèm atraversat, e sèm de l’autre costat mas la lenga foncciona perfiechament, los que la causisson pòdon abraçar poderosament la totalitat dau real. Representam una « situacion limit » que mòstra cossí es dificil de tuar una lenga s’es portaira d’una literatura. Situacion limit. La lenga d’òc es pas pus « lenga maternala » mas "lenga maire", maire au sens de matritz, lièch de riu. Riu ont raja la vida. Una autra vida que la d'una autra lenga. Parle dau conflicte amb lo francés. Situacion d'escrachament. L’escrivan d’òc cèrca de far quicòm mai que çò que fariá en escrivent en francés. Quicòm de mens cerebral, de mai carnal. O teorizèt nòstre Fèlix Castan. La revirada es antau un exercici malaisit, en tension. Far passar un imaginari formatat per un autre espaci de pensada dins una lenga que foncciona autrament. Dificil mas apassionant. Mas au sègle XXI los enjòcs fondamentaus son s’èsser una de las lengas que subreviuràn a la disparicion generala anonciada. Aquò pòt semblar un esper baug mas l'escomessa s'amerita d'èsser temptada. E per aiçò nos cau dispausar dels espleches electronics de traduccion automatica, de lectura automatica que son en trin de s'alestir… mas de segur per demorar vius l'imperatiu primièr es d’èsser culturalament creadors. Per ne tornar a l'espaci francés/francofòn e a nòstra plaça en son dintre, l’ideau seriá que la riquesa ligada a la diversitat siá respiechada, e presa en compte dins l’encastre de la societat exagonala, e tanben de pertot. D’abòrd que coma o disiá Antoine Spire se poiriá antau articular la vitalitat dau francés sus aquel sòcle de diversitat. Per la rendre encara mai druda. Polit projècte umanista.

Alix Parodi dau PEN Soïs Romand fai passar aquel messatge: « Bonjour de la Suisse qui a 4 langues nationales pour 8 millions d'habitants… e m’escriu : « la Ville d'Arles donne chaque année un prix de traduction des lycéens en provençal! » li responde « Merci Alix. Oui, dans beaucoup de villes on a de petits symboles analogues, c'est quand même positif car symboliquement ça montre l'existence de la langue et un certain degré d'attachement pour elle... Tu as raison il y a de nombreuses petites choses positives, si on les additionne. On ne se décourage pas! »

Lo Guadelopenc Daniel Maximin ditz que son pas las institucions mas los pòbles que fan las lengas. E que s’òm a pas res de dire ò ditz pas res. L’escrivan es pas lo que s’acontenta de dire çò que la lenga li ditz de far. Es un que s’afronta amb la lenga qu’es quicòm que la despassa. L’escrivan se met en situacion de dependéncia per servir la lenga. E per el « la francofonia es la traduccion », es a dire l’art de recampar de lengas diferentas e non pas de n’impausar una soleta. E balha l’exemple dau Creòl qu’es un trach d’union nascut de la confrontacion de las lengas. Se leva pas de caçòla coma aquò un lengatge, ne rèsta de flòcs. « Les processus par lesquels les gens fabriquent leur culture ce sont toujours des processus d’addition. » E tanben « si on écrit c’est par amour ». Tant vau dire que s’òm es escrivan  una lenga òm l’amanhaga, òm la saqueja pas. La literatura es pas un instrument d’opression, ni la lenga, es un mejan de desliurar. Los dictators l’interdison mas la pòdon pas dirigir. Otís d’emancipacion.

Fulvio Cascia fai passar aquela citacion que vai dins lo sens d’aquel dire : «  De plus en plus les traductions deviendront un art essentiel.…il faut y conduire les poètes »  E.Glissant. E Ndiaga Ndiaye « J'ai toujours considéré que comprendre une langue [de plus] décomplexe l'individu et le libère de cette sorte de tyrannie qu'exerce chaque langue sur ses locuteurs. Le français n'appartient plus aux français. »

David Ferré, autor e editor, testimònia especificament de son trabalh sus la traduccion dau teatre. « Traduire le théâtre d’aujourd’hui ou l’envers de notre langue »

Fulvio Caccia (qu’es italò-quebecò-francés) fai tanben una presentacion de tria. Rementa la nocion de nivèls de lenga e parla dau « plaser de lenga »...  crenhís que la lenga sintetizada per las maquinas perdèsse tota sa vertut allusiva.

1.       Rapòrt d’activitats 2020

2.       Rapòrt dau clavaire

3.       Projèctes per 2021

4.       Eleccion dau burèu (incambiat desempuòi 2015)

L’acamp virtuau es dobèrt a 10 oras sus la plataforma Zoom. Presents : Sèrgi Carles, Danielle Julien, Joan-Frederic Brun, Sarà Laurens, Joan-Pau Creissac, Joan-Claudi Foret, Joan-Guilhèm Roqueta, Teiriç Òffre, Maelle Dupon. An escrich per mandar d’idèas e d’entresenhas: Guy Mathieu, Jòrdi Blanc, Eliana Tourtet, Joan-Claudi Rixte, Pierre Dominique Testa,  Frederic Fijac, Miquèl Decòr, Sèrgi Javaloyès.

Comença per un pichon escambi d’idèas. S’insistís sus la necessitat d’un companhonatge per la transmission de l’escritura, coma es totjorn estat de tradicion dins nòstra renaissença desempuòi las annadas 1850, mas ara o cau far encara mai. Coma ditz JC Forêt es « un dels laguis màgers ». E aquò mena tanben a una idèa nòva e importanta : cau tanben « formar un lectorat » e d’en primièr saupre melhor quau son los que legisson la literatura occitana que pareis ara, e quanes son sos gosts e sas demandas. Per aiçò se discutís tanben sus los efectius d’escolans e d’estudiants qu’aprenon l’occitan. A z’Ais-Marselha i a una formacion «DU Langues et Cultures : Provençal » e sembla que d’estudiants n’i aguèsse un nombre consequent. Dins l’ensèms aqueles estudiants an pas l’ambicion de butar tròp luònh sos estudis mas simplament de poder ensenhar de Provençau dins lo primari. Çò qu’es ja bravament important… Mas sembla qu’aquel ensenhament siá puslèu dins la rega dau tròp famós « collectiu Provènça » es a dire amb l’idèa que lo provençau es una lenga diferenta de l’occitan… Per çò qu’es dau segondari, la situacion, çò ditz Sara, es terriblassa e lo problèma passa aquel de l’occitan, es que los licèus son pas pus un luòc de formacion umanista dels joves mas « lo supermercat deis entrepresas »… amira de rentabilitat immediata  que marginaliza tota una tièira de saupres.. Legissèm tanben un pichon messatge d’Eliana Tourtet que nos escriu « Eliane Tourtet : Li 'aurè, l'esparam, l'AIEO a Coni aquest estiu. Deuriatz faire una seraa Pen Club Oc o una intervencion per lo mens. Voguessiatz organizar qqrn per lo Pen Club Oc a Gap, es ben volontiers que vos lo preparariáu. ». De fach l’acamp de l’AEIO, nos ditz Joan-Claudi Forêt, se sap pas tròp se se farà e i a pas ges de data fixada. Mas retenèm de segur las doas idèas. Miquèu Chapduelh nos escriu : « Sus ma planeta forestiera e confinhada, avem l'internet a pedala e a manivela. Los mots escrichs, los messatges, m'arriban tot suau quand se perdon pas en chamin. Mas pas question de skype o autres mejans de comunicacion visioconferenciables. Mas nos prometon qu'aurem tot e mai en… 2018. Bon coratge aus que pòdon. Content de saber que setz tots enquera vius. »

1.       Rapòrt d’activitat presentat per lo president

2020 es estada amb la COVID19 una annada un pauc dificila mas lo PEN occitan, s’a pas pogut far d’acamps « presenciaus » (previstes a Ostana, Gap, Pau…. Serà per las annadas venentas), a participat a 6 acamps virtuaus dau PEN internacionau que lo rendut-compte detalhat n’es sus lo siti. Aquí ne la lista :

1)      « Hate speach » « la parladissa d'òdi » Online regional consultation meeting, European and Central Asian PEN Centres (6 e 13 de Junh de 2020)

2)      6th international congress of writers writing in korean.

3)      L’acamp dau Comitat dels Dreches linguistics e de la Traduccion (TLRC) dau PEN Internacionau, 17 d'octòbre de 2020: - JUSTíCIA LITERàRIA PER TOTAS E TOTES.

4)      Lo 86en Congrès mondia de PEN Internacionau dau 2 au 6 de novembre de 2020 : amb per tèma « LA LIBERTAT D’EXPRESSION A L’ORA DE LA PANDEMIA ».

5)      Kurdish PEN Center  "Writers in Prison Day" 13th November 2020 in Amed/Diyarbakir.

6)      Dijòus 3 de decembre de 2020: « la porosité entre la langue française et les autres langues de l’espace francophone » organizat per nòstres amics dau PEN francés.

A aqueles acamps lo president JF Brun a cada còp redich que la situacion de la cultura d’Òc es critica e o ven de mai en mai. A l’acamp amb los Coreans avèm fach una pichona vidèo presentant nòstra cultura dins l'encastre de las culturas amenaçadas (de veire sus lo siti). Per lo Comitat dels Dreches linguistics e de la Traduccion (TLRC) s’es elegit per president novèl un amic nòstre amb quau avèm ja fach passar de declaracions internacionalas, lo basc Urtzi Urrutikoetxea. 

Avèm tanben fach dos acamps virtuaus dau PEN Occitan (lo 4 e lo 18 de novembre) per de dire de preparar l’Amassada Generala e d’escambiar d’idèas. Una de las idèas que sortiguèron primièr siaguèt de far regularament d’acamps virtuaus d’aquela mena. Se parlèt tanben de far un blòg per remplaçar la lista yahoogroupes que dispareis. E de far una pagina facebook. E de tornar far de talhièrs per far un document de sintèsi sus un subjècte. E de far conóisser la pensada de Jaurés, que podèm revindicar coma un pensaire nòstre. E d’alestir una tièira d’adreiças per comunicar als mèdias occitans e generaus.

Avèm una suggestion de Rotland Pecout que suggerís que dins la seguida de çò que s’es fach per   l’omenatge au paure Samuel Paty faguèssem la promocion de letras e tèxtes de Joan Jaurés, granda consciéncia umanista que l’occitanisme pòt revindicar a bon drech e que la ben pensança franchimanda instrumentaliza en ne faguent un simbòl e en escafant l’originalitat de sa pensada, nòstre car Jòrdi Blanc o mostrèt clar, podèm prene a nòstre compte e far conóisser lo Jaurès autentic…

Avèm tanben un pauc refach viure lo siti dau PEN occitan e de segur dont mai l’utilizarem dont mai serà intéressant ! Danielle aviá balhat l’idèa d’i mandar de tèxtes, e n’a ja mandat un que i es estat mes.

Avèm tanben inscrich lo PEN occitan sus Hello-Asso çò que permetrà de recampar los escotisons a distància e benlèu, quau sap, de far de « fund raising » coma o sabon far los anglosaxons.

2.       Rapòrt dau clavaire

Joan-Guilhèm Roqueta nos indica ont nre sèm. Demòra 6500 euros dins lo « Livret A » e sus lo compte corrent i a 828 euros. Ongan los escotisons (que son a 20 euros) n’i a agut 10 e aquò a fach dintrar 220 euros. La banca prelèva cada an an 120 euros çò qu’es car.

Se decidís donc de far una campanha d’adesion per 2021 amb rapèl d’escotison per aqueles qu’an pas pagat en 2020. 

Pagam cada an un escotison au PEN internacionau qu’es calculat a partir dau nombre d’aderents e de la zòna ont sèm (de segur Euròpa es una zòna rica, çò que supausa que se pague mai car…). Fins ara pagàvem 500 euros, cau escriure au clavaire internacionau Eric Lax per li explicar nòstra situacion, e prepausar de pagar 250 aqueste còp. De tot biais sèm pas los sols, ongan fòrça de centres PEN amb aquela epidemia an agut de problèmas de tresaurariá.

3.       Projèctes per 2021

A la fin d’aqueste acamp nos atrobam amb de projèctes per l’annada venenta.

Miquèl Decòr nos indica en corrièl : Nos caldriá pensar tanben (se serà possible...???) a l'acamp de L'ALEM, fin de Junh de 2021... M'ocuparai de la logistica tre que podrai sortir del perimestre que m'es impausat coma a tot un cadun .... Mas, cal s'avisar de las subvencions !!! Per ara, ai pas res vist passar ... S'as de nòvas, ten me al fial...

Sèm convidats coma cada annada a participar a l’Universitat Occitana de Laguépia que se tendrà ongan la setmana dau 14 de julh (dau 12 au 18 julh). « Comme les deux années précédentes, nous ferons une place à la poésie occitane, en élargissant même à trois demi-journées les moments consacrés cette fois à la poésie et la littérature, qui auront lieu les 15, 16 et 17 juillet » nos escriu  Svante Svahnström qu’ajusta que lo 15 de julh se faràn de lecturas de poesia occitana. 

En seguida de çò que fasèm dau temps de la rèba calculam de far un acamp Zoom cada dos mes sus una tematica particulara. Las 4 primièiras son :

-             Lo lectorat de la literatura occitana : quau son, de qué lor agrada ?

-             La lenga normada, enjòc per lo sègle XXI ?

-             La traduccion o la revirada, dos biais de transposar

-             L’edicion, amenaçada de mai en mai…

Comunicacion

Nos cau reactualizar una lista d’adreiças a quau adreiçar de comunicats. Joan-Marc Courbet n’aviá facha una., la cau reprene e reactualizar. De notar que l’actual cap-redactor de l’express Michel Feltin-Palas [mfeltin@lexpress.fr] anima amb fòrça d’energia un blòg de tria "Sur le bout des langues" per aparar las legas regionalas e de segur es una adreiça de reténer per comunicar sus aquela problematica.

Maelle e Sara se vòlon encargar de faire viure una pagina facebook dau PEN occitan.

Danièla Jullien nos tòrna presentar una idèa sieuna, realista e probablament chanuda. De fach l’idèa li es venguda de Joan-Loís Courtial  que seriá intéressant de contactar tanben. Seriá de reagir sistematicament en temps que seccion dau PEN a cada còp que prenèm conoissença d’una manifestacion d’occitanofobia, en faguent de comunicacion aquí dessús. «Adieu J.Fred, te mete en copiat pegat la letra que mandèt  J.Lois Courtial a France Inter[1]. Ieu tanben , cada còp que legisse ò qu’entende una escòrna contra nòstra lenga, mande una responsa. Me sembla qu’una accion aisida que poiriam faire seriá de repotegar nombrós. Per exemple aqueu qu’entend ò legis quicòm, lo trasmet a sa ret e cadun pòt reagir coma vòu. Bastariá que reçaupesson leis ignorants quauquei repotegatges a cada còp, aquò benleu lei fariá reflechir, non? »

Respondre als mèdias cada cop qu’un dire occitanofòb naseja, crana idèa que se pòt metre en plaça tre ara. Coma ditz Joan-Claudi Forêt seriam de « cans de garda de la lenga ».

E mai largament : espandir cada còp que fasèm una accion o una declaracion l’informacion dau mai que se pòt dins los mèdias que l’aculisson.

Autre projècte fondamentau : una politica activa e perseguida d’encoratjament a l’escritura occitana, amb una mena de companhonatge. per ajudar e afortir "… lo lent mai necite apoderament d’una lenga …" coma o escriu Felip Gardy. Aquò se faguèt desempuòi la Respelida, que Mistrau, Romanilha, Lafont, Camelat… revisavan los tèxtes dels joves… ) mas ara es una necessitat vitala, s’i cau engatjar d’a fons e una estructura amb quala devèm lançar aquò es lo CIRDOC.

Trabalh sus los tèxtes de Jaurès. Joan-Guilhèm Roqueta nos farà passar dos tèxtes sus l’ensenhament que devèm far circular tant e mai. Joan-Frederic escriviá a Jòrdi Blanc « l'idèa nòva (demest d'autras) es de metre a l'onor Jaurés coma pensaire nòstre. e per aquò de segur aurem besonh de tu! » e nos respon « Jaurès, pensaire nòstre ? Res me fariá pas mai plaser… ». Una nòva dralha de dobrir, apassionanta…

Parlam de personas que caudriá contactar : Estèla Ceccarini, Cecília Chapduèlh, Remèsi Boy,  Paulina Kamakine (en demandant a aquesta d’aquí de transmetre  tanben  a las autoras antologiadas dins son libre una proposicion que participèsson a las activitats dau PEN occitan. 

Cau tanben escriure a Cristian Rapin que se sembla qu’utiliza pas gaire internet e qu’es vice-president.

4.       Eleccion dau burèu  

Lo burèu èra pas estat cambiat desempuòi l’acamp de 2015 a Montpelhièr. Aquí coma se presentava. Président : JF Brun Secrétaire: , Aurelia Lassaque ;  trésorier  : Jean-Guilhem Rouquette Vice présidents : Christian Rapin, Serge Javaloyès, Peyre Anghilante, Jean Roux, Pierre Pessemesse. Conseil d’Administration : Serge Carles, Jean-Paul Creissac, Michel Decor, JC Foret, Gilles Grande, Roland Pecout, Alain Surre Garcia, Florian Vernet, Magali Bizot Dargent, Thierry Offre, Marie-Christine Rixte

Sèm bravament entristesits d’aver perdut dos dels membres d’aquel burèu. Elegissèm donc a l’unanimitat dels presents Sarà Laurens coma vice-presidenta per Provença e Maelle Dupon au conselh d’administracion a la plaça de Maria-Cristina Rixte.

Novèl burèu a comptar de decembre 2020

La sesilha es clavada a miegjorn.

PEN-CLUB DE LENGA D’OC :  PER DUBRIR LO TALH : dicha inaugurala de Rotland Pecout  per l'acamp de Decembre 2008. 

Rendut compte dels acamps

Rendut compte dels taulièrs